Yaz denince akla uzun saatler güneşin altında kalmak geliyor. Nasıl ki cildimizi zararlı güneş ışınlarından koruyorsak, gözlerimizin de aynı şekilde korunmaya ihtiyacı olduğunu unutmamalıyız. Gözlerinizi yıllarca ultraviyole ışınlarına maruz kalmaktan korumak için erken yaşta uygun göz korumasını kullanmaya başlamak önemlidir.
Ultraviyole (UV) ışık, diğer bir deyişle mor ötesi ışınlar, genellikle güneşten gelen ışık veya para birimini kontrol etmek için kullanılan “siyah ışık” olarak bilinen, görünmeyen bir elektromanyetik radyasyondur. Dünyaya ulaşan güneş ışığı, Ultraviyole A ve Ultraviyole B (UVA ve UVB) ışınlarına sahiptir. Bu ultraviyole ışınları, güneşten cildin zarar görmesinin ana nedenidir. UVA ve UVB ışınları, cildin güneşe maruz kalmaya olan duyarlılığını farklı şekillerde etkiler. Gözle görünebilen ışıktan daha da kısa dalga boylarına, ancak X-ışınının ortaya yaydığı radyasyondan daha uzun dalga boylarına sahiptir. Ultraviyole ışığı, 100 ile 400 nanometre dalga boylarını içerir ve üç alt kategoriye ayrılır;
Ultraviyole A UVA 400 – 315 nm
Ultraviyole B UVB 315 – 280 nm
Ultraviyole C UVC 280 – 100 nm
UVB: Ultraviyole B ışığı, UVA’dan daha kısa dalga boylarına sahiptir. Dalga boyları 280-315 nanometre arasında değişir. Stratosferdeki ozon tabakası tarafından absorbe edilebilir.
UVC: Ultraviyole C ışığı, üç UV ışığından en kısasıdır. Dalga boyları 100-280 nanometre arasında değişir. UVC, atmosfer tıkanıklığı nedeniyle insanlara asla ulaşmasa da en tehlikeli ve en güçlü türüdür.
Ultraviyole Işınları Zararlı Mıdır ?
Ultraviyole ışınları, görünür ışıktan daha kısa dalga boylarına sahiptir ve bu özelliği onları insan gözüyle görünmez kılar. Çok fazla UV ışığı emilirse kornea, lens ve retina gibi göz yapıları zarar görebilir. UVC, endüstriyel ekipman tarafından üretilen yüksek yoğunluktaki UVB ve UVA da gözler için tehlikelidir.
Hem UVA hem de UVB radyasyonu yeryüzünün atmosferinden geçerek yüzeye ulaşır, ancak UVC radyasyonu çoğunlukla ozon tabakası tarafından emilir ve asla tam olarak karaya ulaşmaz. UVA dalga boyu nispeten uzundur ve genellikle yapay aydınlatma sağlarken siyah ışık olarak adlandırılır. Ozon tabakası tarafından absorbe edilmez, ancak Dünya’ya ulaşan UV radyasyonunun neredeyse % 95’ini oluşturur.
Ultraviyole bir ışık en uzun dalga boylarına sahiptir. Bu dalgaların uzunluğu 315-400 nanometre arasında değişmektedir. UVA ışınları cilde diğer UV ışınlarından daha derin nüfuz eder ve cildin çok daha hızlı yaşlanmasına ve kırışmasına neden olabilir. Yakın zamanda yapılan araştırmalar bu durumu cilt kanseri ile ilişkilendirmiştir. Epidermisin bazal deri tabakasında keratinosit adı verilen deri hücreleri bulunur. Keratinositler, UVA radyasyonuna maruz kaldığında, ışınlar çoğu cilt kanserinin meydana gelebileceği bazal tabakaya zarar verebilir.
Çoğu zaman, güneş ışığına maruz kalma ile hastalık arasında bilinen bir nedensel bağlantı vardır, ancak ultraviyole ışınlarının zararlı etkilere sahip olduğundan uzun süredir şüphelenilmektedir.
Ultraviyole Işınları Kullanım Alanları
Ultraviyole ışınları mikropları öldürmek için kullanılabilir. Hastaneler, cerrahi ekipmanı ve ameliyathanelerdeki havayı sterilize etmek için UV lambaları kullanır. Gıda ve ilaç firmaları da ürünlerini sterilize etmek için UV lambaları kullanmaktadır.